|
Podleganie ubezpieczeniu zdrowotnemu i odprowadzanie składek na to ubezpieczenie
ma charakter powszechny i w większości przypadków obowiązkowy. W szczególności
obowiązek ten dotyczy płatników zatrudniających pracowników na podstawie umów
o pracę, osób prowadzących działalność gospodarczą oraz wykonujących usługi
na podstawie umowy zlecenia.
Podstawa wymiaru składek
Podstawa do obliczania składki jest w większości przypadków taka sama jak dla
składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tym, że nie wyłącza się z niej
wynagrodzeń za czas choroby, ale za to pomniejsza o składki na ubezpieczenia
społeczne. Szczegółowe zasady są następujące:
- pracownicy: podstawa taka jak przy ubezpieczeniach społecznych
pomniejszona o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowane przez pracowników, ale nie
wyłącza się z podstawy wynagrodzenia za czas choroby płatnego przez pracodawcę
(wyłącza się zasiłki chorobowe)
- prowadzący działalność gospodarczą: zadeklarowana kwota, nie niższa niż
75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego. W przypadku
prowadzenia kilku rodzajów działalności gospodarczej, płaci się składkę od każdej z nich.
- umowa zlecenia: przychód, po potrąceniu składek na ubezpieczenia społeczne
- jeśli umowa rodzi obowiązek opłaty tych składek; jeśli nie - podstawę wymiaru
stanowi cały przychód, czyli kwota na jaką zawarto umowę (przed potrąceniem
kosztów uzyskania)
- umowa o dzieło: jeśli nie jest zawarta z własnym pracodawcą nie podlega
ubezpieczeniu zdrowotnemu; jeśli jest zawarta z własnym pracodawcą - podstawa
jak w umowie zlecenia
Uwaga: Podstawa wymiaru na ubezpieczenie zdrowotne nie podlega ograniczeniu
do 30-krotności przeciętnego miesięcznego prognozowanego wynagrodzenia.
Wysokość składki
Wysokość składki to 9%. Składki wpłacane są do ZUS-u, który następnie
przekazuje je do Narodowego Funduszu Zdrowia. Generalną zasadą jest, że składkę płaci sam ubezpieczony
(np. pracownik, zleceniobiorca) jednak faktycznie składki obliczają i wpłacają
za ubezpieczonego jego pracodawcy i zleceniodawcy. W wielu przypadkach składkę
opłaca budżet państwa (bezrobotni, pobierający zasiłek wychowawczy, studenci,
uczniowie).
Składka (w wysokości 7,75% podstawy)podlega odliczeniu od podatku dochodowego. Oznacza to, że do urzędu
skarbowego nie trafia całość zaliczki na podatek dochodowy, ale część pozostała
po odliczeniu składki (z reguły składka jest niższa od zaliczki). Warto pamiętać,
że jeśli składka przewyższa kwotę zaliczki, to ulega obniżeniu do wysokości
zaliczki (zasada ta jest corocznie ustanawiana i nie jest pewne czy w przyszłości
będzie obowiązywała).
Kilka źródeł dochodów jednocześnie
W odróżnieniu od składek na ubezpieczenie społeczne, składki zdrowotne mogą
występować jednocześnie w przypadku osiągania dochodów z kilku źródeł. I tak,
jeśli ktoś jest pracownikiem i jednocześnie prowadzi działalność, to z obu tych
źródeł musi zapłacić składki zdrowotne. Podobnie jeśli uzyskuje dochody ze zlecenia,
z pracy, działalności gospodarczej - płaci składki ze wszystkich źródeł. Podleganie
składkom jest niezależne od tego czy wystąpił obowiązek opłaty składki na ubezpieczenia
społeczne. |
ubezpieczenia 
