Opodatkowanie na zasadach ogólnych

Dochody jakie otrzymujesz z działalności gospodarczej opodatkowane są wg skali podatkowej tak jak inne dochody (np. z umowy o pracę, zlecenia). Jednak dochód z działalności ustalany jest według specyficznych reguł - m.in. istnieją szczegółowe zasady określania kosztów podatkowych, przychodów, podatku. Warto zaznaczyć, że ustalanie dochodu wg prawa podatkowego różni się pod wieloma względami od tego jak ustalany jest dochód dla potrzeb rachunkowości.

Dochód z działalności to nadwyżka przychodów nad kosztami związanymi z uzyskaniem tych przychodów. Jeśli koszty są wyższe od przychodów to występuje strata i podatek nie występuje. Prowadzący działalność gospodarczą ma obowiązek samodzielnego rozliczania się w zakresie podatku dochodowego. Podatek ten obliczany jest każdego miesiąca i wpłacany w formie zaliczki do urzędu skarbowego. Przychody oraz koszty ustalane są zgodnie z dokumentacją księgową firmy, którą mogą być księgi rachunkowe lub podatkowa księga przychodów i rozchodów.

Przychody

Przychodami są przede wszystkim kwoty uzyskane bezpośrednio z prowadzonej działalności a więc wynagrodzenie za świadczone usługi lub sprzedawane towary. Jednak do przychodów z działalności zalicza się również inne przychody takie jak np.:

• odsetki od pieniędzy zgromadzonych na rachunkach bankowych firmy
• przychody ze sprzedaży elementów majątku (za wyjątkiem nieruchomości i praw)
• dotacje, subwencje.

W odniesieniu do przychodów z działalności gospodarczej, ustawa PIT specyficznie określa moment powstania przychodu. Otóż, przychód nie powstaje w momencie faktycznego otrzymania pieniędzy, ale w momencie powstania należności (czyli jeśli wystawisz fakturę za swoją usługę, to w tym momencie powstaje przychód do opodatkowania, niezależnie kiedy i czy w ogóle zapłaci ci za nią twój kontrahent!).

Warto jeszcze pamiętać, że czasami niektóre kwoty, które otrzymuje firma nie są zaliczane do przychodów lub są zwolnione z podatku. Do przychodów nie zalicza się m.in. kwot otrzymanych kredytów, pobranych wpłat na poczet przyszłych dostaw. Lista zwolnionych przychodów jest długa i obejmuje m.in. kwoty naliczonych, lecz nie otrzymanych odsetek od należności; zwrócone wydatki niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Koszty

Typowe koszty związane z działalnością gospodarczą to koszty zakupu sprzedawanych towarów, utrzymania biura, zatrudnienia pracowników. Prawidłowe ustalenie kosztów podatkowych dla działalności może być skomplikowane ze względu na wiele szczegółowych reguł w odniesieniu do kosztów.

Przede wszystkim koszty muszą być związane z osiąganymi przychodami z działalności (tzn. muszą być poniesione w celu osiągnięcia tych przychodów). Poza tym ustawa PIT zawiera długą listę kosztów, które nie mogą być uznane za koszty podatkowe. Są to m.in.:

• koszty reprezentacji
• koszty używania samochodu osobowego, po przekroczeniu określonego limitu
• wartość pracy własnej podatnika i jego rodziny
• kary, grzywny, odsetki za zwłokę oraz kwoty zapłaconych podatków
• darowizny

W większości przypadków, moment powstania kosztów podatkowych związany jest z powstaniem zobowiązania a nie zapłatą (czyli jeśli ktoś wystawił tobie fakturę za usługi to powstaje koszt, niezależnie kiedy zapłacisz kontrahentowi za tą fakturę).

Osobną kategorią kosztów rządzącą się specyficznymi regułami są wydatki na kupno majątku firmy (nieruchomości, rzeczy ruchome, samochody, wyposażenie, prawa majątkowe, udziały). W tym przypadku wydatki na kupno składników majątku nie są kosztami w momencie zakupu. Koszty te są rozłożone na lata używania majątku poprzez zastosowanie amortyzacji (czyli comiesięcznych kosztów odpowiadających pewnemu ułamkowi wartości całościowego wydatku). W określonych przypadkach można jednak zastosować tzw. amortyzację jednorazową.