Ubezpieczenie mienia w transporcie

Najczęściej pojawiającą się przy ubezpieczaniu ładunków w transporcie wątpliwością jest pytanie o sens zawierania tego typu ubezpieczenia w sytuacji, kiedy zgodnie z większością umów transportowych to przewoźnik ponosi odpowiedzialność za stan ładunku. Dodatkowe zabezpieczanie się na wypadek szkód powstałych w przewożonym mieniu wydaje się w tej sytuacji zbędnym wydatkiem.

Owszem, odpowiedzialność przewoźnika jest bardzo szeroka. Obejmuje okres od chwili przyjęcia ładunku do transportu aż do momentu jego wydania odbiorcy. Ale nie jest to odpowiedzialność bezwzględna i nieograniczona. Przewoźnik może się od niej uwolnić, jeżeli udowodni, że dołożył należytej staranności, a szkoda powstała w wyniku okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności. Poza tym dochodzenie roszczeń bezpośrednio wobec przewoźnika jest procesem dość skomplikowanym proceduralnie i najczęściej długotrwałym (często trwa miesiące, a nawet lata).

Posiadanie polisy daje w tej sytuacji możliwość alternatywnego dochodzenia roszczeń odszkodowawczych od ubezpieczyciela, a w tym przypadku procedura jest dużo szybsza i wymaga mniejszego zaangażowania ze strony ubezpieczonej firmy. Zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia towarzystwo ma 30 dni na wypłatę odszkodowania od dnia skompletowania pełnej dokumentacji dotyczącej szkody.

Polisa może poza tym "pokryć" te ryzyka, za które przewoźnik z zasady nie odpowiada oraz zabezpieczyć przewozy organizowane przez firmę we własnym zakresie.

Przedmiot ubezpieczenia
Ubezpieczeniem mienia w transporcie można objąć większość wysyłanych towarów, z wyjątkiem papierów wartościowych, wartości pieniężnych, metali i kamieni szlachetnych, towarów niebezpiecznych, których transport jest zabroniony i żywych zwierząt.

Zakres ubezpieczennia
Towarzystwo odpowiada za szkody polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia wskutek nasępujących zdarzeń:

• pożaru, wybuchu, uderzenia pioruna, huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, lawiny, zapadania i osuwania się ziemi, upadku statku powietrznego
• wypadku, jakiemu uległ środek transportu
• kradzieży z włamaniem i rabunku (dokonanego lub usiłowanego)

Ochronie nie podlegają jednak przewozy z budynku do budynku położonego na tym samym gruncie i z lokalu do lokalu położonego w tym samym budynku.

Okres ubezpieczenia
Ochrona ubezpieczeniowa rozpoczyna się z chwilą zakończenia załadunku i rozpoczęcia przewozu, a kończy w momencie jego zakończenia, ale przed rozpoczęciem wyładunku w miejscu przeznaczenia, zawsze określonym w umowie ubezpieczenia.

Polisa może mieć charakter obrotowy. Obejmuje wówczas wszystkie przewozy dokonywane w określonym czasie.

Wyłączenia odpowiedzialności
Najczęstsze sytuacje, w których ubezpieczyciel mimo zawartego ubezpieczenia nie ponosi odpowiedzialności za przewożone towary to:

• ubytki powstałe wskutek naturalnego zużycia ubezpieczonego mienia
• ubytki polegające na utracie wagi lub objętości w granicach obowiązujących norm ubytku naturalnego
• wypadki środków transportu spowodowane ich złym stanem technicznym lub stanem upojenia alkoholowego czy narkotycznego prowadzącego
• niewłaściwe, tj. niezgodne z obowiązującymi normami, załadowanie lub opakowanie przewożonego mienia

Suma ubezpieczenia
Najczęściej odpowiada maksymalnej wartości pojedynczego transportu, tj. wartości ładunku na jednym środku transportu. Wylicza się ją na podstawie
a) wartości mienia w miejscu i w czasie załadowania - na podstawie faktury dostawcy z tym, że bez uwzględnienia VAT
lub
b) wartości ustalonej na podstawie faktycznych kosztów wytworzenia z uwzględnieniem kosztów dostarczenia mienia do miejsca przeznaczenia.
Niektóre towarzystwa dają możliwość podwyższenia sumy ubezpieczenia o spodziewany zysk, ale zwykle najwyżej do 10%.

Składka
Płacona jest zwykle w formie zaliczkowej na początku okresu ubezpieczenia, a liczy się ją na podstawie deklarowanej przez ubezpieczającą się firmę szacunkowej wartości ładunków, które mają być przewiezione w okresie ubezpieczenia.
Rozliczenie składki następuje w terminie ok. dwóch tygodni od zakończenia okresu ubezpieczenia. Składka zaliczkowa ma charakter depozytowy i nie podlega zwrotowi.
W zależności od rodzaju przewożonego mienia składki mieszczą się w przedziale od 0,012% do 0,095%.