Niezbędną czynnością jest rejestracja podatnika VAT we właściwym urzędzie skarbowym. Odbywa się to poprzez złożenie zgłoszenia rejestracyjnego (deklaracja VAT-R)
przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu. Podatnicy, którzy chcą dokonywać wewnątrzwspólnotowej dostawy i wewnątrzwspólnotowego nabycia
towarów powinni złożyć ponadto deklarację VAT-R/UE.
Co podlega opodatkowaniu
Opodatkowaniu podlega:
- sprzedaż towarów (przez producenta oraz przez kolejnych dystrybutorów i sprzedawców detalicznych)
- świadczenie usług
- eksport i import (towarów i usług)
Poza tym podatek wystąpi przy szeregu innych czynnościach dokonywanych przez firmę takich jak m.in.: przekazywanie towarów na potrzeby reklamy i reprezentacji,
na potrzeby osobiste podatnika, darowizny.
Przepisy określają też, że sprzedaż niektórych towarów lub usług jest zwolniona od opodatkowania.
Bardzo ważną kwestią jest prawidłowe określenie momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT. Ogólną zasadą jest, że obowiązek powstaje w momencie
wystawienia faktury. Jednak nie może to być później niż 7 dni od wydania towaru lub wykonania usługi. Oprócz tych ogólnych zasad, istnieją jeszcze szczegółowe
zasady określania obowiązku podatkowego.
Podatek
Stawki podatku VAT to: 23% (podstawowa), 8% (preferencyjna), 7% (nabycie towarów od rolnika ryczałtowego), 5%(m.in. nieprzetworzona żywność, książki i czasopisma specjalistyczne),
4% (stawka ryczałtowa dla podatników świadczących usługi taksówek osobowych), 0% (eksport i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów).
Przepisy określają szczegółowo, jakie towary i usługi podlegają poszczególnym stawkom. Stawka 0% stosowana jest generalnie do eksportu i dostaw wewnątrzwspólnotowych, co
oznacza, że eksporterzy nie płacą podatku VAT a mają jednocześnie prawo do zwrotów z tytułu podatku naliczonego (jest to forma preferencji i popierania eksportu). Niektóre pozycje są
zwolnione z VAT, co oznacza, że podatnik wykonujący takie czynności nie płaci podatku ale jednocześnie nie ma prawa do odliczeń podatku naliczonego (co jest dla niego niekorzystne).
Podatek płacony jest miesięcznie lub kwartalnie za dany okres w terminie do 25 następnego miesiąca.
Obowiązki
Bycie podatnikiem VAT oznacza spełnianie szeregu obowiązków. Najważniejsze z nich to:
- wystawianie faktur VAT odbiorcom
- prowadzenie oddzielnej dokumentacji VAT w postaci rejestru sprzedaży i zakupu VAT, w którym wymienione są opodatkowane transakcje, kwoty podatku, podstawa
opodatkowania
- składanie deklaracji VAT za każdy okres i wpłata podatku do urzędu skarbowego
- prowadzenie kas fiskalnych
Podstawa prawna
Ustawa o podatku od towarów i usług z dnia 11.03.2004 (Dz. U. Nr 54, poz. 535). |